Waarom groeien lonen sneller in grotere steden?
Werknemers in grote steden verdienen, gemiddeld gezien, een hoger loon dan in kleinere steden. Deze positieve relatie tussen lonen en verstedelijking impliceert dat werknemers in grote steden een verhoogde productiviteit kennen. Immers, bedrijven zullen zich niet in regio’s vestigen waar arbeid relatief duur is, tenzij zij worden gecompenseerd in de vorm van productievoordelen. Productievoordelen in steden, ook wel agglomeratievoordelen genoemd, zijn al decennialang onderwerp van onderzoek.
In de literatuur worden drie verklaringen voor de sterkere loongroei in grote steden. Allereerst zijn hoge lonen in steden gedeeltelijk het resultaat van ruimtelijke selectie, ook wel ‘sorting’ genoemd. Talentvolle en ambitieuze personen hebben namelijk een bovengemiddelde waardering voor stedelijke voorzieningen en kunnen zich de hoge woonlasten ook veroorloven. Een tweede verklaring is dat agglomeratievoordelen leiden tot een verhoogde productiviteit, wat direct resulteert in een hoger loonniveau. Tot slot is het mogelijk dat steden een stimulerende werking hebben op bijvoorbeeld kennisoverdracht en talentontwikkeling. Dit leidt tot een verhoogde loongroei, aangezien de invloed hiervan op de productiviteit pas na verloop van tijd tot uiting komt.
In een studie van het CPB worden deze drie verklaringen empirisch getoetst. De uitkomsten van deze studie bevestigen de belangrijke rol van ruimtelijke selectie: personen met een inherent hoog loonniveau of hoge loongroei vestigen zich veelal in stedelijk gebied. Daarnaast blijken ook agglomeratievoordelen die resulteren in een hoger loonniveau, belangrijk voor alle werknemers, in het bijzonder de hoogopgeleiden. Uit de onderzochte data blijkt echter geen significante relatie tussen loongroei en verstedelijking. Een uitzondering hierop vormen jonge werknemers: na correctie voor ruimtelijke selectie, blijkt voor deze bevolkingsgroep wél een sterk verband tussen loongroei en stadsomvang.
Bron: CPB 28-02-2018