Mkb-ondernemers zijn voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor het grote spaaroverschot in Nederland, aldus De Nederlandsche Bank. Het spaaroverschot van Nederlandse bedrijven wordt vooral gedreven doordat de winstuitkeringen en investeringen minder hard zijn toegenomen dan de winsten.
Gemiddeld werd in de periode 2000-2017 49% van de winsten uitgekeerd als dividend, wat substantieel lager is dan het gemiddelde van 83% in het eurogebied. Onderling vergeleken valt op dat het mkb relatief weinig winst uitkeert. Zo bedroeg in de periode 2000-2017 de gemiddelde dividenduitkering van het mkb 30% van de behaalde winst, tegenover 53% bij het grootbedrijf.
Bij het mkb, dat voor een belangrijk deel in handen is van de dga, hangt het spaaroverschot deels samen met fiscale prikkels voor dga’s om winst in te houden. Doordat een dga zowel werknemer, eigenaar als bestuurder is binnen het bedrijf, beschikt de dga in de praktijk over vele mogelijkheden voor zogenoemde ‘belastingplanning’. Daarnaast is het mkb sinds de financiële crisis meer gaan sparen om een groter deel van zijn investeringen te financieren met interne middelen. Hier speelt mogelijk mee dat het mkb minder afhankelijk wil zijn van bancaire kredietverlening, omdat de beschikbaarheid van deze financieringsbron tijdens de crisis geringer bleek te zijn.
Bij het grootbedrijf gaan hoge besparingen gepaard met grote investeringen, zij het in het buitenland. Het spaaroverschot van het grootbedrijf, dat voor zo’n 85% is gelokaliseerd bij Nederlandse multinationals, hangt vooral samen met een toename van directe buitenlandse investeringen. Bij de berekening van het spaaroverschot worden wel de binnenlandse investeringen in mindering gebracht op de besparingen, maar niet de buitenlandse investeringen.
Bron: DNB 9-12-2019

Bedrijven, instellingen en het hoger onderwijs gaven in 2018 ongeveer € 16,7 miljard uit aan Research en Development. Deze uitgaven waren nog nooit zo groot geweest. Koploper bij de private uitgaven voor R&D is Noord-Brabant.
In 2018 zijn de uitgaven van bedrijven, instellingen en het hoger onderwijs aan R&D uitgevoerd met eigen en ingeleend personeel met ongeveer 4% gegroeid. De uitgaven van bedrijven namen ten opzichte van 2017 met € 576 miljoen toe en kwamen uit op € 11,2 miljard. Instellingen lieten, met € 56 miljoen meer, een groei zien naar € 968 miljoen. De R&D-uitgaven van het hoger onderwijs stegen minder sterk: in 2018 stegen de R&D-uitgaven met € 44 miljoen naar bijna € 4,6 miljard.
In totaal werd in 2018 2,16% van het bruto binnenlands product (bbp) besteed aan R&D-uitgaven. Dit is 0,02 procentpunt lager dan in 2017, maar 0,01 procentpunt hoger dan in de jaren daarvoor. Met een R&D-intensiteit van 2,16% in 2018 scoort Nederland iets boven het Europees gemiddelde van 2,11%. Zweden, Oostenrijk en België besteden een vergelijkbaar bedrag aan R&D als Nederland, maar door een lager bbp is de R&D-intensiteit in deze landen groter. Ook de uitgaven per inwoner zijn in die landen hoger. Het Verenigd Koninkrijk en Italië geven meer uit aan R&D, maar de R&D-intensiteit is in deze landen kleiner dan in Nederland. Ook Frankrijk geeft meer uit, maar de R&D-intensiteit in Frankrijk is vergelijkbaar met die van Nederland. In Duitsland zijn de R&D-uitgaven het hoogst. Ook uitgedrukt in percentage van het bbp en per inwoner behoort Duitsland tot de kopgroep.
De R&D-uitgaven van bedrijven bedragen 1,44% van het bbp in 2017. Ruim 30% van de private R&D-uitgaven in Nederland komt voor rekening van bedrijven in Noord-Brabant. Samen met bedrijven uit Noord-Holland zijn zij goed voor bijna de helft van de private uitgaven aan R&D in 2017. De R&D-uitgaven van bedrijven zijn het grootst in de regio rond Eindhoven (€ 2,4 miljard). In Noord-Holland is de regio rond Amsterdam dominant. Ongeveer 70% van R&D-activiteiten van bedrijven in Noord-Holland vindt in die regio plaats. Groot-Rijnmond en de agglomeratie Den Haag zijn samen goed voor bijna de helft van de R&D-activiteiten van bedrijven in Zuid-Holland. In Zeeland en Drenthe zijn de R&D-uitgaven afgezet tegen het bruto regionaal product het laagst.
Bron: CBS 6-12-2019

In een door vakbond FNV aangespannen zaak heeft de kantonrechter te Amsterdam geoordeeld dat alleen de verkooptak van online supermarkt Picnic onder de cao Levensmiddelenbedrijf valt. Voor de andere vennootschappen van Picnic, die zich bezighouden met onder andere opslag, distributie en softwareontwikkeling, geldt dat niet.
Vakbond FNV had de zaak aangespannen omdat de bond van mening is dat alle Picnic vennootschappen onder de cao voor het levensmiddelenbedrijf moeten vallen. Volgens de vakbond werken ze gezamenlijk namelijk aan één activiteit: de exploitatie van een online supermarkt.
De kantonrechter gaat hier niet in mee. Alleen de Picnic-vennootschap die de online supermarkt exploiteert, Picnic B.V, is volgens de kantonrechter een werkgever die onder de cao voor het levensmiddelenbedrijf valt. Deze vennootschap moet de cao Levensmiddelenbedrijf dan ook naleven. Voor het overige vat de FNV de werkingssfeer van de cao te ruim op, aldus de rechter. De cao biedt namelijk nergens aanknopingspunten voor de stelling dat het begrip werkgever zo moet worden opgevat dat daaronder ook rechtspersonen kunnen vallen die weliswaar niet zelf een winkel exploiteren, maar wiens activiteiten wel zouden kunnen samenhangen met het exploiteren van een winkel. Ook niet als deze activiteiten worden uitgevoerd door een andere rechtspersoon ten behoeve van hetzelfde concern. Daarom zijn de overige vennootschappen niet verplicht de cao voor het levensmiddelenbedrijf toe te passen.
Bron: Ktr. Amsterdam 3-12-2019

Een belasting op industriële luchtvervuiling (zoals fijnstof) kan ervoor zorgen dat de vervuilende uitstoot grotendeels verdwijnt en is praktisch uitvoerbaar. De maatschappelijke schade door luchtvervuiling, voor een groot deel gezondheidsschade, is hoger dan de kosten voor de industrie om deze terug te dringen, zo blijkt uit onderzoek van het CPB.
Voor het zojuist gepubliceerde onderzoek ‘Een belasting op luchtvervuiling in de Nederlandse industrie’ van het Centraal Planbureau (CPB) is gekeken naar de sectoren staal, basisplastics (ethyleen) en kunstmest. Verkennende analyses voor de industriële productie van ijzer en staal, ethyleen en kunstmest laten zien dat CO2-reductiemaatregelen de uitstoot van luchtvervuilende stoffen op lange termijn zullen verminderen met tientallen procenten, afhankelijk van de soort emissie en de sector. Maar een gerichte belasting werkt sneller en sterker dan CO2-reductiemaatregelen die pas op de langere termijn worden ingevoerd en niet alle vermijdbare emissies van luchtvervuilende stoffen wegnemen. Een belasting ter hoogte van de maatschappelijke schade van emissies maakt het invoeren van bestaande technologieën, zoals filters, voordelig voor bedrijven. Het is namelijk goedkoper om een filter te gebruiken om de emissies tegen te houden, dan om via de belasting voor die uitstoot te betalen. Bedrijven zouden deze technologieën nu al kunnen invoeren, maar de bestaande regelgeving verplicht ze hier niet toe.
Luchtvervuiling belasten leidt tot een stijging van de productiekosten in de Nederlandse industrie, met mogelijk een daling van de productie tot gevolg. De berekende productiedaling ligt in 2050 op minder dan 1% voor ethyleen en rond de 4% voor kunstmest en ijzer & staal, maar deze berekende daling is onzeker. Volgens gevoeligheidsanalyses is deze daling in 2050 in geen van de sectoren groter dan 12%. Sectorale productiedalingen leiden op lange termijn niet tot een lagere werkgelegenheid in Nederland als geheel, maar brengen wel transitiekosten met zich mee in de periode van aanpassing van de economie.
Het is praktisch gezien mogelijk om op korte termijn een belasting op luchtvervuiling in de Nederlandse industrie in te voeren. Een belangrijke vraag is in welke sectoren van de economie een belasting op vervuiling zou moeten gelden, als deze daadwerkelijk wordt ingevoerd. Voor het onderzoek zijn drie industriesectoren onderzocht, maar er zijn andere (grote) uitstoters zoals landbouw en verkeer.
Bron: CPB 3-12-2019

Het rendabel maken van vermogen op een wijze die normaal, actief vermogensbeheer te buiten gaat is belast als resultaat uit overige werkzaamheid. Dit betreft bijvoorbeeld het aanwenden van voorkennis bij aan- en verkoop van onroerende zaken. De inspecteur zal dan wel aannemelijk moeten maken dat die voorkennis er is.
Na een tip van een vriend koopt een man twee panden. Zijn vriend was een adviseur. Een van diens cliënten verkeerde in financiële moeilijkheden en wilde daarom van beide panden af. Een van die panden was verhuurd aan een bank en het andere pand aan de moeder van die cliënt. Voor beide panden werd € 137.500 betaald, waarvan € 47.500 betrekking had op het aan de moeder verhuurd pand. De moeder overleed kort na de transactie. Korte tijd later verkocht de man dit pand voor € 102.000. De Belastingdienst stelt dat het behaalde resultaat bij verkoop van het pand belast is.
Rechtbank Gelderland concludeert dat de inspecteur niet heeft aangetoond dat de man voor wat betreft de aankoop van het pand over voorkennis beschikte of vergelijkbare bijzondere kennis. Dus is geen sprake van belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden. De rechtbank komt tot het oordeel onder meer vanwege het feit dat de man over minder informatie beschikt dan zijn vriend, de adviseur. Diens kennis kan niet aan hem worden toegerekend. De man is wel op de hoogte van de financiële problemen van de cliënt van zijn vriend, maar niet van de ernst van de problemen. Ook het feit dat een van de panden verhuurd is aan de moeder, is niet een feit van bijzondere kennis. De inspecteur heeft niet aannemelijk kunnen maken dat de man heeft geweten dat de moeder terminaal ziek was. Bovendien al zou hij de bedoeling hebben gehad het pand snel te verkopen, dan nog wist hij niet hoe lang de moeder zou leven en wat hij voor het pand had kunnen krijgen, zolang de moeder in het pand woonde.
Bron: Rb. Gelderland 20-09-2019 (publ. 27-11-2019)